««تیشه به ریشه!؟»»
(۲)
«اشغال سرزمین هزاره ها در «خاکیران» و اطراف آن»
جاغوری در گذشته مساحت زیادی داشته که قسمت های زیادی از آن در یلغار عبدالرحمانی اشغال شده است:
۱) سرزمین های رسنه، اوتله، شاجوی، گاجوی، نورک، کاریزک و… همه متعلق به مردم جاغوری و مربوط قوم گری بوده که بیشتر شان در اختیار اوغان های ترکی و… است.
۲) زمین های «داره» یا «داله» در دو طرف رود «ارغندو» تا تنگی بالای «خرنی» و مناطق «گزگ» به قوم «مسکه پایین» تعلق داشته که امروزه در اشغال اوغان های کاکر است.
۳) سرزمین های دوطرف «رود ارغندو» از منطقه «دوآوی» و قسمت بالای داره و تمامی سرزمین «تناچوب» و «رودبار» از قوم بابه بوده که اکنون در اشغال اوغان های بنگش، خروتی، تره کی و اقوام ملایعقوب و عبدالرزاق و دادمحمد خان از اقوام کوچی است.
۴) از ابتدایی «دوآوی» (محل تلاقی دو رود سنگ ماشه و جنگلی) دو طرف«رود ارغندو» تا پایین «جنگلی» از قوم هیچه پایین بوده که فعلا در اشغال اوغان های خروتی است.
۵) سرزمین های «غجور و جنگلی» از قوم هیچه بالا بوده که اکنون در اشغال اوغان های خروتی است.
۶) سرزمین یارمحمد(طایفه خوردگ زیده شامل: پیری، شفیه، دارُو، رکنی، بادام و…) اکنون در اشغال اوغان های ترکی، خوجوک، بنگش و … است.
۷) بزرگترین طایفه جاغوری «قلندر» بوده که به بیش از ۳۷ شاخه تقسیم می شده است و در مناطق: دمجوی، اُلُوم، علیداد، «خاکیران» و… ساکن بوده اند، این طایفه در جریان یلغار عبدالرحمانی تقریباً به طور کامل نابوده شد و امروزه سرزمین های ایشان در مناطق مذکور، به ویژه منطقه مهم، تاریخی و ریشه دار «خاکیران» در اشغال اوغان های علی خیل، رحیم زی، اتوال، خوجوک، اندر و… قرار دارند.
مصطفی خرّمی
۲۹ / ۸ / ۹۴
